JavaScript (JS) คือภาษาการเขียนโปรแกรมที่ถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในการพัฒนาเว็บแอปพลิเคชันแบบอินเทอร์แอคทีฟ โดยเป็นภาษาที่ทำงานฝั่งไคลเอนต์ (client-side) หมายความว่ามันทำงานบนเบราว์เซอร์ของผู้ใช้งานโดยตรง ต่างจากภาษาอื่นๆ อย่าง PHP ที่ทำงานฝั่งเซิร์ฟเวอร์ (server-side)
จุดกำเนิดและการพัฒนา
JavaScript ถูกพัฒนาขึ้นครั้งแรกในปี 1995 โดย Brendan Eich ขณะที่เขาทำงานที่ Netscape Communications (ผู้พัฒนาเว็บเบราว์เซอร์ Netscape) เป้าหมายหลักของมันคือการทำให้หน้าเว็บมีการโต้ตอบและตอบสนองมากขึ้น ซึ่งในช่วงแรกนั้นมีชื่อว่า LiveScript แต่ภายหลังถูกเปลี่ยนเป็น JavaScript เนื่องจากความนิยมของภาษา Java ในช่วงเวลานั้น แม้จะมีชื่อคล้ายกัน แต่ JavaScript กับ Java เป็นสองภาษาที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง
ลักษณะการทำงานของ JavaScript
JavaScript สามารถทำงานในเบราว์เซอร์โดยไม่ต้องใช้โปรแกรมพิเศษใด ๆ ซึ่งทำให้มันเป็นหนึ่งในสามเทคโนโลยีหลักของเว็บคือ
- HTML ใช้สำหรับสร้างโครงสร้างของเว็บไซต์
- CSS ใช้สำหรับการออกแบบและจัดรูปแบบของหน้าเว็บ
- JavaScript ใช้สำหรับเพิ่มความสามารถในการโต้ตอบและตอบสนองต่อการกระทำของผู้ใช้
ตัวอย่างการทำงานของ JavaScript คือ
- เมื่อผู้ใช้กดปุ่มบนเว็บไซต์ แล้วมีการแสดงผลใหม่บนหน้าจอโดยไม่ต้องโหลดหน้าใหม่
- สร้างแบบฟอร์มที่สามารถตรวจสอบข้อมูลที่กรอกได้ทันที เช่น การตรวจสอบอีเมลหรือรหัสผ่าน
- การสร้างแอนิเมชันหรือเอฟเฟกต์แบบโต้ตอบ เช่น ภาพเคลื่อนไหวหรือการเลื่อนเนื้อหาบนหน้าเว็บ
ข้อดีของ JavaScript
- เร็ว ทำงานในเบราว์เซอร์ของผู้ใช้โดยไม่ต้องรอการตอบกลับจากเซิร์ฟเวอร์ ทำให้การตอบสนองรวดเร็ว
- เรียบง่าย เขียนและเรียนรู้ได้ง่ายเมื่อเทียบกับภาษาอื่น ๆ
- หลากหลาย นอกจากการใช้บนเบราว์เซอร์แล้ว ยังสามารถใช้งานกับเซิร์ฟเวอร์ได้ด้วย (ผ่าน Node.js)
- เข้ากันได้กับเบราว์เซอร์ส่วนใหญ่ รองรับการใช้งานบนเบราว์เซอร์ต่าง ๆ เช่น Chrome, Firefox, Safari และ Edge
- โต้ตอบได้ ช่วยเพิ่มประสบการณ์การใช้งานแบบโต้ตอบกับผู้ใช้มากขึ้น
ตัวอย่างการเขียน JavaScript แบบง่าย
<!DOCTYPE html>
<html lang="th">
<head>
<meta charset="UTF-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
<title>ตัวอย่าง JavaScript</title>
</head>
<body>
<h1>กดปุ่มเพื่อแสดงข้อความ</h1>
<button onclick="showMessage()">กดที่นี่</button>
<script>
function showMessage() {
alert('สวัสดี นี่คือข้อความจาก JavaScript!');
}
</script>
</body>
</html>
ตัวอย่างด้านบนจะแสดงปุ่มที่เมื่อคลิกแล้วจะมีการแสดงข้อความเตือนผ่านหน้าต่างป๊อปอัพ (alert) นี่เป็นการทำงานเบื้องต้นของ JavaScript ที่แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการตอบสนองต่อการกระทำของผู้ใช้
JavaScript และการพัฒนาในปัจจุบัน
JavaScript มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและปัจจุบันมี ECMAScript (ES) ซึ่งเป็นมาตรฐานที่ใช้สำหรับพัฒนา JavaScript เวอร์ชันต่าง ๆ โดย ECMAScript เวอร์ชันที่เป็นที่นิยมมากคือ ES6 (หรือ ECMAScript 2015) ซึ่งเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ ๆ อย่างเช่น
- Arrow Functions ฟังก์ชันที่สั้นและกระชับขึ้น
- Promises ช่วยจัดการกับกระบวนการแบบอะซิงโครนัส (asynchronous) ให้ทำงานได้ง่ายขึ้น
- Modules ช่วยให้สามารถแบ่งโค้ดออกเป็นส่วน ๆ ที่แยกกันได้
นอกจากนี้ยังมี Node.js ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มที่ใช้ JavaScript ในการพัฒนาแอปพลิเคชันฝั่งเซิร์ฟเวอร์ ทำให้ JavaScript ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การทำงานบนเบราว์เซอร์เท่านั้น
สรุป
JavaScript เป็นภาษาที่มีความสำคัญมากในการพัฒนาเว็บ เนื่องจากมันช่วยให้เว็บไซต์มีความสามารถในการโต้ตอบและทำให้ประสบการณ์การใช้งานดียิ่งขึ้น ด้วยการพัฒนาของเครื่องมือและไลบรารีต่าง ๆ อย่าง React, Vue.js, และ Angular การใช้งาน JavaScript ในการพัฒนาเว็บและแอปพลิเคชันสมัยใหม่จึงได้รับความนิยมอย่างมาก